***Ezerek Parlatma Teknolojisi***

Ezerek parlatma, ön üretimden geçmiş işparçalarını pürüzsüz ve sert hale getiren bir yöntemdir. Bu yöntemle her türlü materyeli işlemek mümkündür. Ezerek parlatma, bu teknolojiye uygun üretilmiş bilye veya bilyelerin hassas bir mekanizma yardımı ile, işparçasının yüzeyine teması ile gerçekleşir. Bu temas gerçekleştiği esnada işparçası yada bilyenin belli bir hızda dönmesi ve bilyenin yüzey üzerinde ilerlemesi gerekmektedir. Bunlarla beraber işparçasının yüzeyine belli bir kuvvetle baskı oluşturulmalıdır ki ezerek parlatma işlemi gerçekleşsin.

 

Ezerek parlatma işleminde, tek bir bilyenin işparçası yüzeyine temas ettiği noktada gerçekleşen efektler şöyledir;

Bilyenin işparçasına teması bir baskı ile sağlanır. Bu noktada işparçasının yüzeyindeki çıkıntılar ezilirken aynı anda alttaki boşluklar doldurulur. Plastik deformasyon olarak adlandırdığımız bu işlem; dönme işlemi, baskı ve ilerleme devam ettiği sürece tekrarlanır. Böylece pürüzsüz ve pırıltılı yüzeyler elde edilir.

İşparçasına uygulanacak baskı ve bilyenin ilerleme hızı elde edilmek istenen yüzey pürüzlülüğüne göre ayarlanır. Baskıyı arttırıp, ilerleme hızını azalttıkça yüzey pürüzlülük değerleri düşer. Baskıyı azaltıp, ilerleme hızını arttırdıkça yüzey pürüzlülük değerleri yükselir.

İşparçası Ezerek parlatma işlemi sonrasında ölçüsel değişime uğrar. Bu değişim yüzeydeki pürüzlülük miktarı kadardır. Bu durumda diyebilirizki, işparçasının şekil ve boyutunda meydana gelen değişim, pürüzlülük sınırları içerisinde kalır.

***Ezerek Parlatma Teknolojisinin Avantajları***

-Rz< 1µm ve altında çok düzgün yüzeyler elde edilebilir.
-Bu yöntemle istenilen ölçü kolay ve hızlı yakalanır.
-İşlem tek geçişte biter. işlem süresi, diğer yöntemlere oranla dakikalar yerine saniyelerle ölçülür.
-Ezme işlemi yüzeyi parlatırken, aynı zamanda sertleştirir. İşlem gören yüzeyin daha dayanıklı ve parlak hale gelmesini sağlar.
-Parlatma işlemi sonrası, işparçasının ve işparçası yüzeyinde çalışan diğer elemanların aşınmasını güçleşir.
-Enerji ve zaman tasarrufu açısından oldukça ekonomiktir.
-Talaş, talaş tozu ve artıkları bırakmaz, gürültü çıkarmaz, çevreye zarar vermez.
-Takımlar basit ve pratik bağlama özelliğine sahiptir. Bu sayede ön hazırlık süresi gerektirmez.
-Takımlar tüm Universal ve CNC makinelere bağlanıp kullanılabilir.
-Takımlar oldukça dayanıklıdır. Aşınmadan kaynaklanan ölçü değişiklikleri olmadan uzun süre kullanılabilir.

-Yedek parça sarfiyatı az ve ucuzdur.

-Takım ve makinalar kendini kısa zamanda amorte eder.
-Yağlama ve soğutma ihtiyacı çok azdır.

Ezerek parlatma işlemi öncesi ön-işlem için, işparçasına, tornalama, raybalama, frezeleme, taşlama vb. işlemlerden biri uygulanır. 

 

İşparçasının ezerek parlatma işlemine uygun yüzey sağlanabilmesi için, en uygun ön işlem tornalama formülü aşağıdaki gibidir.

 

Tur başi ilerleme (mm/u) = 0.5 x kesici uç Radius (mm)

Mekanik takım ve makinalar 1400 N/mm² çekme mukavemeti ve 42 - 45 HRC sertliğe kadar, Hidrostatik takımlar ise 65 HRC sertliğe kadar olan tüm materyalleri ezerek parlatabilir. Parlatma takımları parça koparmaz, sadece yüzeydeki pürüzleri birbiri üzerine yığar. Bu nedenle ezme toleransı Ø (mm), pürüz derinliğine (Rz) eşittir. Ön işlem pürüz derinliği ise materyal
cinsine göre Rz=5 µm ile Rz=50 µm arasında seçilebilir.

Ön işleme tabi tutulmuş işparçası, artık ezerek parlatma operasyonu için hazır hale gelir. Ezerek parlatma operasyonu başlayıp tamamlanması ile yüzeydeki pürüzler giderilir (şekil.2).

 

 

Ezerek parlatma takımları, Universal ve CNC torna makinelerinde, işleme merkezlerinde, matkap, freze, transfer tezgahları, özel makineler ve diğer üretim merkezlerinde kullanılabilir.

***Ezerek Parlatma Teknolojisi ile İşlenebilen Yüzeyler***

Bu işleme metodu, Silindirik açık-kör-kademeli-konik-küre deliklerde, silindirik düz-kademeli-konik-küre millerde, düz (alın) yüzeylerde, iç-dış radiuslarda, iç-dış kanallarda, uzun boru yüzeylerinin işlenmesinde, kullanılabilir.